Big bag dolum makineleri, malzemeyi otomatik veya yarı otomatik bir sistemle büyük torbalara doldurmak için tasarlanmıştır. Genellikle silo veya diğer depolama birimlerinden malzeme alır ve dolum prosesini gerçekleştirir.
Big bag dolum makineleri, yüksek verim ve güvenlik standartları ile modern endüstriyel süreçlerin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Hem otomasyon seviyeleri hem de özelleştirme seçenekleri ile farklı sektörel ihtiyaçlara uygun çözümler sunmaktadır.
Çimento endüstrisinde bigbag (büyük torba) dolum hatları, dökme çimentonun güvenli, verimli ve hassas bir şekilde paketlenmesini sağlamak için tasarlanmış çeşitli sistemleri içerir. Bu hatlar, genellikle yüksek kapasite, toz kontrolü ve doğru tartım özellikleriyle öne çıkar.
İşte çimento bigbag dolum hattı tipleri ve temel özellikleri:
Çalışma Prensibi: Operatör, bigbag'i manuel olarak dolum ağzına takar ve torba kulplarını kancalara asar. Dolum işlemi başlatıldığında makine otomatik olarak tartım ve dolumu gerçekleştirir. Dolum bittiğinde, operatör bigbag'i forklift veya başka bir taşıma aracıyla alır.
Özellikleri:
Genellikle tek dolum istasyonuna sahiptirler.
Daha düşük kapasiteli üretimler veya esnekliğin önemli olduğu durumlar için uygundur.
Yatırım maliyeti tam otomatik sistemlere göre daha düşüktür.
Hassas tartım (yük hücreleri ile) ve hızlı-yavaş dolum kademeleri bulunur.
Toz emisyonunu azaltmak için torba şişirme ve toz emiş sistemleri opsiyonel olarak eklenebilir.
Çalışma Prensibi: Bigbag'lerin dolum ağzına takılması ve kancalara asılması dışında tüm işlemler otomatiktir. Dolum bittiğinde, kancalar otomatik olarak açılır ve dolu bigbag konveyör sistemleri (makaralı veya bantlı) aracılığıyla otomatik olarak çıkışa veya paletleme istasyonuna taşınır. Yeni bir bigbag otomatik olarak konumlandırılır.
Özellikleri:
Yüksek kapasiteli üretimler için idealdir.
Operatör müdahalesini minimuma indirir, iş gücü maliyetini azaltır.
Genellikle otomatik palet besleme üniteleri ve çıkış konveyörleri ile entegredir.
PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici) kontrol sistemleri ile tam otomasyon ve hassas kontrol sağlanır.
Daha iyi paketleme formu ve etkili doldurma işlemi için üfleyici fan ile boş torba şişirme özelliği bulunabilir.
Otomatik bigbag yükseklik seçimi gibi gelişmiş özellikler içerebilir.
Tam otomatik bigbag dolum sistemleri, çimento veya benzeri toz/granül malzemelerin paketleme sürecini minimum insan müdahalesiyle, yüksek hız ve hassasiyetle gerçekleştirmek üzere tasarlanmış ileri düzey çözümlerdir. Bu sistemler, operatörün sadece bigbag'leri başlangıç noktasına yüklemesi veya bazen bu adımı bile otomatikleştirmesi dışında tüm süreci kendiliğinden yürütür.
Bir Tam Otomatik Bigbag Dolum Sistemi Nasıl Çalışır?
Bir çimento fabrikasındaki tam otomatik bir bigbag dolum hattını örnek alalım:
Bigbag Besleme (Opsiyonel Otomatik):
Manuel: Operatör, düzleştirilmiş veya katlanmış boş bigbag'leri bir depolama ünitesine yerleştirir.
Otomatik: Bazı gelişmiş sistemlerde, özel robotik kollar veya vakumlu tutucular, paletlere dizili boş bigbag'leri alıp dolum hattına otomatik olarak besleyebilir.
Torba Hazırlık ve Konumlandırma:
Bigbag, dolum istasyonuna geldiğinde, otomatik torba askılama/kancalama mekanizması devreye girer. Bu mekanizma, bigbag'in dört köşesindeki kaldırma kulplarını otomatik olarak yakalar ve yukarı kaldırır.
Ardından, otomatik dolum ağzı şişirme ve bağlama sistemi bigbag'in dolum ağzını şişirir (daha iyi form ve dolum için) ve dolum başlığına sızdırmaz bir şekilde kenetler. Bu, dolum sırasında toz kaçağını önler.
Hassas Dolum ve Tartım:
Yüksek kapasiteli bir dozajlama mekanizması (örneğin helezon veya gravimetrik besleyici), çimentoyu bigbag'e akıtmaya başlar.
Bigbag, bir yük hücresi (loadcell) üzerine oturtulmuş platformda bulunur. Bu hücre, torbaya dolan çimentonun ağırlığını milisaniyeler içinde hassas bir şekilde ölçer.
Dolum işlemi, genellikle çift kademeli (kaba ve ince dolum) olarak gerçekleşir. İlk başta hızlıca büyük bir miktar doldurulur (kaba dolum), hedeflenen ağırlığa yaklaşınca dolum hızı düşürülür ve son miktar daha yavaş ve hassas bir şekilde eklenir (ince dolum). Bu, yüksek hızda bile doğru ağırlıkta dolum yapılmasını sağlar.
Dolum tamamlandığında, tartım sistemi hedeflenen ağırlığa ulaşıldığını onaylar.
Vibrasyon ve Sıkıştırma (Opsiyonel):
Dolu bigbag'in içindeki çimento, taşıma sırasında oturabilir ve hacim kaplayabilir. Bunu engellemek ve bigbag'in daha düzgün bir form almasını sağlamak için, dolum platformu entegre bir vibrasyon ünitesi ile donatılabilir. Bu ünite, dolum sırasında veya sonrasında kısa süreli titreşimler uygulayarak çimentonun torbaya daha iyi oturmasını sağlar.
Otomatik Salma ve Çıkarma:
Dolum ve vibrasyon tamamlandığında, otomatik torba kancaları bigbag'in kulplarını serbest bırakır ve otomatik dolum ağzı kenetleme sistemi torbayı dolum başlığından ayırır.
Dolu bigbag, bir otomatik paletleme veya konveyör sistemi (makaralı konveyörler, zincirli konveyörler veya otomatik yönlendirme arabaları) üzerine düşürülür veya aktarılır.
Taşıma ve Depolama:
Dolu bigbag, konveyör hattı boyunca ilerleyerek otomatik bir etiketleme ünitesine, istifleme alanına veya doğrudan sevkiyat için bir depoya yönlendirilebilir.
Otomasyon ve Kontrol:
Tüm bu süreç, gelişmiş bir PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici) sistemi ve kullanıcı dostu bir HMI (İnsan-Makine Arayüzü) dokunmatik panel aracılığıyla yönetilir. Operatörler, reçeteleri yükleyebilir, dolum ağırlıklarını ayarlayabilir, üretim raporlarını görebilir ve olası sorunları teşhis edebilirler. Güvenlik sensörleri ve acil durdurma düğmeleri de sistemin ayrılmaz bir parçasıdır.
Avantajları:
Maksimum Verimlilik ve Kapasite: İnsan müdahalesi en aza indirildiği için kesintisiz ve yüksek hızlı çalışma sağlar.
Düşük İş Gücü Maliyeti: Operatör ihtiyacını önemli ölçüde azaltır.
Yüksek Dolum Hassasiyeti: Gelişmiş tartım sistemleri sayesinde tutarlı ve doğru dolum ağırlıkları garanti eder.
Artırılmış Güvenlik: İnsanların tozlu ve potansiyel olarak tehlikeli alanlarla temasını en aza indirir.
Toz Kontrolü: Kapalı sistemler ve entegre toz toplama üniteleri sayesinde ortamdaki toz miktarını minimuma indirir.
İzlenebilirlik ve Raporlama: Otomasyon sistemi sayesinde üretim verileri anlık olarak takip edilebilir ve raporlanabilir.
Bu tür sistemler, genellikle büyük ölçekli çimento fabrikalarında veya sürekli ve yüksek hacimli üretim gerektiren endüstriyel tesislerde tercih edilir.
Çalışma Prensibi: Taşınabilir bir şasi üzerine monte edilmiş bigbag dolum üniteleridir. Genellikle tekerlekli veya forklift ile taşınabilir yapıdadırlar.
Özellikleri:
Farklı lokasyonlarda veya geçici dolum ihtiyaçları için esneklik sağlarlar.
Şantiye sahalarında veya farklı depolama alanlarında çimento dolumu yapmak için kullanışlıdırlar.
Genellikle hidrolik sistemler ile donatılmış olup, dolumu yapılan ürünün torbaya tam oturmasını sağlamak için vibrasyonlu platformlar içerebilirler.
Çalışma Prensibi: Tek bir hatta birden fazla (örn. 2, 3 veya 4) dolum ağzı bulunur. Bu sayede aynı anda birden fazla bigbag doldurulabilir, bu da kapasiteyi artırır.
Özellikleri:
Özellikle yüksek üretim hacmi gerektiren tesislerde tercih edilir.
Elektronik tartı sistemi ve çift hızlı dolum (kaba ve ince) sayesinde sabit ve yüksek doğrulukta dolum oranları sağlar.
Çoklu dolum ağızlı (lineer tip) bigbag dolum sistemleri, özellikle yüksek kapasiteli çimento paketleme tesislerinde verimliliği artırmak amacıyla tasarlanmıştır. Bu sistemler, tek bir hat üzerinde birden fazla dolum istasyonunu barındırarak aynı anda birden fazla bigbag'in doldurulmasına olanak tanır.
Nasıl Çalışır?
Bir örnekle açıklayalım:
Hayal edin ki büyük bir çimento fabrikasındasınız ve saatte yüzlerce bigbag çimentoyu paketlemeniz gerekiyor. Tek bir dolum istasyonu bu talebi karşılamakta zorlanacaktır. İşte bu noktada çoklu dolum ağızlı bir sistem devreye girer.
Bigbag Hazırlığı: Operatörler veya otomatik robotlar, boş bigbag'leri konveyör hattı üzerindeki ilk dolum istasyonuna getirir ve dolum ağızlarına takar.
Senkronize Dolum: Sistem, genellikle her bir dolum istasyonuna ayrı ayrı besleme ve tartım üniteleri (yük hücreleri) ile donatılmıştır. İlk bigbag doldurulmaya başlarken, aynı anda ikinci, üçüncü veya dördüncü (sistemde kaç dolum ağzı varsa) bigbag'ler de konumlandırılır veya doldurulmaya başlanır.
Hassas Tartım ve Dolum: Her bir dolum istasyonu, belirlenen ağırlığa (örneğin 1000 kg veya 1500 kg) ulaşana kadar çimentoyu bigbag'e doldurur. Dolum, genellikle "kaba" ve "ince" olmak üzere iki aşamalıdır; ilk aşamada hızlı dolum yapılırken, son aşamada hassas tartım için yavaş doluma geçilir.
Otomatik Konveyör İlerlemesi: İlk bigbag tamamen dolup tartım işlemi onaylandığında, konveyör hattı otomatik olarak ilerler. Doldurulmuş bigbag bir sonraki aşamaya (örneğin dikim veya taşıma hattına) geçerken, yeni boş bir bigbag ilk dolum istasyonuna gelir ve döngü devam eder.
Toz Kontrolü: Her bir dolum noktasında, çimento gibi tozlu ürünlerin dolumu sırasında oluşan toz emisyonunu minimize etmek için torba şişirme fanları ve toz emiş sistemleri entegre edilmiştir. Bu, hem çalışma ortamının temizliğini sağlar hem de ürün kaybını önler.
Otomasyon ve Kontrol: Tüm bu süreç, bir merkezi PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici) sistemi tarafından yönetilir. Operatörler, dokunmatik panellerden her bir istasyonun dolum ağırlığını, hızını ve diğer parametrelerini ayarlayabilir, üretim verilerini takip edebilir ve olası arızalara anında müdahale edebilirler.
Avantajları:
Yüksek Kapasite: En büyük avantajı, tek bir zaman diliminde birden fazla torbayı doldurarak genel paketleme kapasitesini önemli ölçüde artırmasıdır.
Verimlilik: Kesintisiz akış ve otomasyon sayesinde dolum sürecindeki darboğazlar azalır, bu da genel operasyonel verimliliği yükseltir.
İş Gücü Tasarrufu: Manuel müdahale ihtiyacını azaltır.
Hassasiyet: Ayrı tartım üniteleri sayesinde her bir bigbag'de doğru ve tutarlı dolum ağırlığı sağlanır.
Esneklik: Genellikle farklı bigbag boyutlarına ve ağırlıklarına kolayca adapte edilebilirler.
Bu tip sistemler, özellikle büyük çimento fabrikalarında veya sürekli yüksek üretim hacmi olan endüstriyel tesislerde tercih edilen, oldukça gelişmiş paketleme çözümleridir.
Çalışma Prensibi: Bigbag'lerin doğrudan kamyon veya konteyner üzerine doldurulmasını sağlayan sistemlerdir.
Özellikleri:
Çimento sevk kapasitesi yüksek olup, genellikle 10-20 ton/saat kapasitelerde çalışabilirler.
Dolum esnasında tozuma kontrolü için özel tasarımlar ve filtreleme üniteleri bulunur.
Bigbag dolum makinelerinde, doldurulacak malzemenin akışkanlığına ve özelliklerine göre farklı besleme yöntemleri kullanılır:
Serbest Düşüş Besleme: Akışkanlığı yüksek, granül ürünler için kullanılır.
Vidalı Konveyör Besleme (Helezon Besleme): Toz ürünler ve serbest akmayan malzemeler için idealdir.
Bantlı Konveyör Besleme: Granül ürünlerin kırılmadan taşınması ve doldurulması için kullanılır.
Vibrasyonlu Besleme: Akışkanlığı zor olan veya topaklanma eğilimi gösteren ürünler için ürün akışını düzenler.
Sürgülü Klape / Rotary Valf Besleme: Toz ve granül malzemelerin akışını hassas bir şekilde kontrol etmek için kullanılır.
Çimento bigbag dolum hatlarının genelinde bulunan önemli özellikler şunlardır:
Hassas Tartım: Yük hücreleri (loadcell) ile donatılmış elektronik tartım sistemleri sayesinde 500 kg'dan 2000 kg'a kadar bigbag'ler yüksek hassasiyetle (genellikle 1/1000) doldurulur.
Toz Kontrolü: Dolum sırasında oluşan toz emisyonunu minimize etmek için torba şişirme, toz emiş ve filtreleme sistemleri entegre edilebilir.
Vibrasyonlu Platform: Dolum sonrası bigbag içindeki malzemenin sıkışmasını ve torbanın düzgün bir form almasını sağlamak için vibrasyonlu platformlar kullanılabilir.
Otomasyon ve Kontrol: PLC ve dokunmatik operatör panelleri aracılığıyla dolum prosesi kolayca kontrol edilir, reçete oluşturma, otomatik dara alma, hata düzeltme ve raporlama gibi özellikler sunulur.
Dayanıklılık: Çimento gibi aşındırıcı malzemelerle çalışıldığı için, makineler ağır endüstriyel şartlara uygun, sağlam malzemelerden üretilir.
Bu sistemler, çimento üretim tesislerinde paketleme verimliliğini artırarak iş gücü ve zaman tasarrufu sağlarken, ürün kalitesini ve güvenliğini de garanti eder.